GRIP uit Zweden
Vanouds een roemrijk en adellijk geslacht, later een aangenomen soldatennaam

Het verhaal over Grip uit Zweden kent twee uitersten.

Aan de ene kant is er het oude hoogadellijke geslacht Grip dat een belangrijke rol speelt in de geschiedenis van Zweden. Hoewel uitgestorven, leeft hun naam op vele plaatsen voort, zoals in slot Gripsholm te Mariefred.

Anderzijds zijn er de soldaten Grip. Een eenvoudige Zweed die dienst nam in het leger en een wat algemene naam had, kon ter onderscheiding van zijn kornuiten zomaar de achternaam Grip toebedeeld krijgen. Enkelen van hen geven de naam vervolgens door aan hun nageslacht.

Al met al is de naam Grip in Zweden tot op heden blijven voorbestaan.

Het middeleeuwse geslacht Grip wordt onderscheiden in een 'oude' en een 'jonge' tak. Stamvader van de 'oude' tak, dat als wapen een 'grijpenkop' voert, is Tomas Jonson.

Van de 'jonge' tak is dat Bo Jonson Grip. Hij is landvoogd, grootgrondbezitter en kasteelheer. Hij is in zijn tijd een van de rijkste mannen van Zweden en de grootste landeigenaar ooit: zijn bezit omvat eenderde deel van Zweden en geheel Finland. Hij is de stichter en eigenaar van kasteel Gripsholm, maar woont zelf al vanaf 1367 op kasteel Bjärkaholm. Na zijn dood tracht de Zweeds koning Albrecht van Mecklenburg zijn nalatenschap in bezit te krijgen, hetgeen tot een oproer onder de Zweedse edelen leidt.

Zijn zoon Knut Bosson (Grip) doet in 1395 nog van zich spreken als hij aanspraak maakt op Finland. In 1399 doet hij daar echter op het kasteel Stegeholm afstand van. Het is vervolgens zijn dochter Katarina Knutsdotter (Grip) die de naam Grip nog enige tijd doet voortbestaan. Ze trouwt met Nils Erengilslesson en geeft haar achternaam door aan hun zoon, de 'rijksraad' Bo Grip. Drie generaties later is Baron Moritz Birgersson Grip (Till Vinäs och Tärnö) de laatste mannelijke telg van het geslacht. Hij woont op kasteel Björstter, gelegen aan de Oostzee-inham Slätbaken, en overlijdt in 1591 in Finland.

Zie voor meer over hen de bladzijde: het adellijke geslacht Grip

Toeval of niet, in het wapen van de beide Zweedse provincies waar het geslacht Grip woonde, Östergötland (Bjärkaholm) en Södermanland (Gripsholm), komt in het wapen een Grijpvogel voor (zie hiernaast).

Ook in andere Zweedse provinciewapens komen we overigens grijpvogels tegen. Zo heeft de meest zuidelijke provincie Skåne, net als de 'oude' tak van het geslacht Grip, de 'grijpenkop' in haar wapen staan. De oorsprong is echter een andere. Hij is ontleend aan het wapen van de stad Malmö. De grijp in het wapen van Malmö werd in 1437 door koning Eric, zoon van Vratislav van Pommeren, aan de stad geschonken. De grijp van Skåne is daarmee van Pommerse oorsprong.

En ook in het wapen van de in 1968 gevormde provincie Stockholm, een samenvoeging van 'stad en ommelanden', komt de 'grijpenkop' voor.

Östergotland

Södermanland

Als in de 18e eeuw het geslacht Grip is uitgestorven, komt de naam Grip min of meer vrij voor eenieder die hem wil aannemen. Een aantal malen komt het dan voor dat een legercommandant, die al die gelijkluidende namen van zijn soldaten niet uit elkaar kan houden, één van hen spontaan de achternaam Grip toebedeelt. Op deze wijze zijn, blijkens onderstaande reacties, een aantal Zweden aan hun achternaam Grip gekomen:

• Lars Grip (lars.grip@telia.com) uit Stockholm weet het volgende over zijn familie:
  Onze familie komt uit Småland, een bosrijke streek in Götaland. Ik heb gehoord dat mijn oudste voorvader Nils Samuelsson Grip, geboren in 1806 in Flodhult, een simpele soldaat was die de naam Grip gewoon kreeg toegewezen door zijn commandant. Zijn zoon, Anders Peter Grip, wordt in 1843 in Frödinge geboren en diens zoon in Axel Werner Grip in 1881 in Hycklinge. Deze Axel Werner Grip, Lars zijn grootvader, leidt een dubbel bestaan. Zijn gezin, met 5 kinderen, woont te Malmö, maar hijzelf brengt het grootste deel van zijn leven door in Portland (Maine) USA, waar hij wellicht ook kinderen heeft. Lars zijn vader, Stig Grip, is geboren in 1915 en hijzelf in 1948.

• Hans Grip uit Söderhamn laat weten:
  Het oudste familielid dat ik ken is mijn opa Johan Arvid Grip. Hij is in 1878 geboren in Nyköping, waar zijn vader een transportbedrijf had. Op 23-jarige leeftijd verhuist hij naar Esklistuna en later naar Södertalje. Hij had vele kinderen, en mijn vader Johan Arvid Grip is zijn oudste zoon.

• Svante Grip (svanteg@telia.com) meldt het volgende over de Zweedse families Grip:
  De adellijke familie Grip, nazaten van Bo Jonsson Grip, is in de 18e eeuw uitgestorven. Daarna mocht iedereen deze naam aannemen. Zijn oudste voorvader, afkomstig uit Stora Åby nabij Jönköping en het Vattern meer, kreeg de naam als soldaat toebedeeld.

• Dat laatste geldt ook voor de voorvader van Mats Grip (mats@grips.se).

• In 1797 wordt in Maglarp, een plaatsje in Zwedens meest zuidelijke provincie Skåne, Niels Joranson Grip geboren. De man trouwt in 1820 met Hanna Larsdotter. In 1846 overlijdt hij. Ze hebben een zoon:
• Lars Nielson Grip wordt in 1836 in Trelleborg geboren. Hij is zeeman van beroep en trouwt in 1869 op Vlieland met Aafje Bruijn. Eén van hun acht kinderen is:
• George Grip, geboren in 1882 te Rotterdam. Hij trouwt met Saapke de Reus uit Den Helder, is eveneens zeeman van beroep en heeft ook acht kinderen; de oudste daarvan is:
• Lars Nielson Grip, geboren in 1906 te Rotterdam. Hij trouwt er in 1930 met  Adriana Francina van Vliet uit Bergambacht. Ook hij is zeeman en hij heeft een dochter.

Al met al heeft een Zweedse zeeman uit Skåne dus een Rotterdamse familie Grip nagelaten.

Gerda Grip uit Rotterdam is een kleindochter van Lars Nielson Grip. Zij is zeer geïnteresseerd in gegevens over haar Zweedse voorouders. Haar adres: Hijkerveld 52, 3085 Rotterdam, tel: 06-21424391.

Zie voor meer over de families Grip uit Skåne de bladzijden: Grip van Glostorp en Maglarp en Grip van Höganäs.

Start -- De vogel Grijp -- Griep/Grijp uit de Nederlanden -- Griep uit Duitsland
 Griep in de USA -- Rond Noordzee en Oostzee -- Grip uit Frankrijk -- Gryp uit Vlaanderen
Het adellijke geslacht Grip -- Grip van Glostorp en Maglarp -- Grip van Höganäs

Deze pagina (http://www.gryep.nl/Elders/Zweden-NL.html ) is voor het laatst gewijzigd op 22 oktober 2007
 door ©Jan Griep te Katwijk aan Zee   > en wordt niet verder bijgehouden.